Aile Akademisi Derneği ve Eğitim Birsen 1 No’lu şube ortaklığı ile gerçekleştirilen “Önleyici Aile” eğitiminin 3. oturumu gerçekleşti. 4 Ocak tarihinde gerçekleştirilen oturumda Volkan Tekdemir “Tv’nin Zararlı Etkilerini Nasıl Önleyebiliriz?” Elif Ağaoğlu ise “Çocuklarımızı Şans Oyunlarından  ve Kumardan Nasıl Koruyabiliriz?”konularını anlattı. 

Volkan Tekdemir’ in sunumun özeti şu şekildedir;

I) Televizyon Niçin Bir Tehdittir

II) Televizyonun Ana Yapısında Dikkat Çeken Unsurlar

III) Televizyonun Araçsal Zararları: a) Tembelleştirme, b) Dikkati Pasifleştirme, c) Tek Yönlü İletişim, d) İnsan İnsana İletişimi Azaltması, e) Düşünmeyi Engellemesi,

IV) Televizyon İçeriksel Zararları; a) Diziler, b) Çocuk Kanalları, c) Yarışma Programları, d) Talk Show Programları, e) Müzik Kanalları, f) Reklamlar, g) Haber Programları, h) Sabah Kuşağı Programları

 V) Televizyon Tehdidini Önlemenin Yolları;

a) Televizyon Alışkanlığı Oluşturmamak

Gelişim uzmanlarına göre, cenin anne karnında 6 aylıkken dışarıdan gelen sesleri algılayabilmektedir. Dış dünyadan gelen sesler, ceninde bir alışkanlık oluşturmaktadır. Anne karnında dinlenilen müziklere, bebeklerin doğduktan sonra daha farklı tepki verdikleri gözlemlenmiştir. Annelerin hamileyken televizyon izlemek yerine kitap okuması, televizyon sesinin cenin tarafından daha az duyulmasına yol açacaktır.

0-2 yaş arası çocuklara hiç televizyon izletmemek önerilmektedir. Tek çocuklarda ideal olan çocuk üç yaşını doldurana kadar televizyonu evden kaldırmak ya da çocuğun uyanık olduğu saatlerde hiç açmamaktır.

Televizyonla ilk tanışmanın mümkünse evin dışında herhangi bir ortamda olması idealdir. Bu uzak tutma döneminde gidilen akraba evleri ya da büyükanne ve büyükbabaların evleri düzenlenmeye çalışılmamalıdır. Asıl olan kendi evimiz, kendi kurallarımızdır.

3 yaş sonrasında sınırlı süreli bir izlemeye izin verilmelidir. Burada az hareketli çizgi filmler ve kültüre uygunluk tercih kriteri olmalıdır. Belirlenen süreler aşılmak istendiğinde anlaşma hatırlatılıp sürenin aşılmasına izin verilmemelidir.

b) Televizyonun Görünürlüğünü Azaltmak

Evdeki televizyon sayısı çoksa azaltın Evdeki televizyonunuzun teknolojik özelliklerini mümkün olduğu kadar azaltın. Çift Çanak kullanımı, kablolu ya da dijital platform kullanımıyla kanal sayısını arttırmayın. Mümkün olduğunca kanal sayısını düşük tutun. Mümkün olduğunca televizyonunuzun ekran büyüklüğünü azaltın.

c) Televizyonu Değil Programları İzlemek

Televizyon alışkanlığını bir bağımlılığa dönüştüren en önemli faktörlerden biri yayın akışı mantığıdır. Kanal zenginliği ile yayın akışı mantığı birleştiğinde başından kalkılamaz bir hale gelir. Televizyon değil, içindekiler izlenmelidir. İzlenilen ürün her ne ise izlenildikten sonra televizyonun kapatılması gerekir.

Reklam aralarında yeni televizyon ürünlerinin etkisi altında kalmamak için reklamlarda televizyonun kapatılması önemlidir. Reklemlar yetişkinler için zapping arası okul öncesi çocukları için ise önemli bir eğlence aracıdır. Reklamların bu konseptinin aile içi iletişimi arttırmak için değiştirilmesi gereklidir. Reklam izlemek yerine 4-5 dakika televizyonu kapatıp sohbet edin. Böylece hem reklam merkezli tüketim kültüründen korunur hem de izlenilen programla ilgili eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek için zaman kazanırsınız.

d) Televizyonsuz Günler ve Saatler Oluşturmak

Çocuğun en önemli rol-modeli ailesidir. Çocuk ailesinin bağımlılıklarından kurtulabildiğini gördükçe televizyonla bağını azaltacaktır. Bunun için ailenin evde televizyon izlemediği günler oluşturması gerekir.

Aile içi iletişimin ve diyalogların artması çocukları ruhsal bir çok sıkıntıdan kurtarırken, çocuğun dünyasını daha yakından tanımamızı, ileride karşılaşacağımız tehlike sinyallerini alabilmemizi sağlar

Televizyonun en çok izlendiği saatler (prime time) ailelerin bir arada olduğu saatlerdir. Aile bireyleri birbirlerini görüp konuşabilecekleri saatleri televizyonla geçirmektedir. Televizyonun prime time?ına karşı ailenin prime time?ını korumak gerekir. Akşam yemekleri esnasında ne olursa olsun televizyonun kapatılması önemlidir.

e) Aile İçi Muhabbeti ve Sohbeti Arttırmak

Televizyon alışkanlığını önlemenin en etkili yollarından birisi aile içi muhabbet ve sohbetin etkin olmasıdır. Televizyonun evde etkinliği aile içi sohbeti zayıflatır, aile içi sohbetin etkinliği televizyon etkisini zayıflatır. Televizyon izlerken sohbete başladıysanız ya da bunun ihtimali ortaya çıktıysa derhal televizyonu kapatın.

f) Kötü İçeriğe Karşı Bilinçlendirmek

İlk yaşlarda ailenin belirlediği seçenekler içinden tercih yapılırken, ilerleyen yaşlarda üzerinde anlaşılmış ortak kriterlere uygunluk gözetilmelidir. Çocukla bu kriterlere uygun televizyonda izlenecek şeylerin listesi yapılmalı. Yani televizyon değil televizyondaki ürün izlenmelidir.

Program birlikte izlenebilmiş ise, programın içeriğine eleştirel bakış yapmak için sorular sorulmalıdır. Özellikle izleme kriterlerimize uymayan noktalar mutlaka eleştiriye tabi tutulmalıdır.

Çocuğun odasındaki televizyonun kaldırılması da kötü içerikten korunmak noktasında önemli bir yeri vardır. Kötü içeriğin aile tarafından onay görmemesi çok önemlidir.

g) Soru Sormak ve Eleştirel Bakış Açısı Geliştirmek

Televizyonun en ciddi zararlarından birisi soru sorabilen, eleştirebilen zihni köreltmesidir. Bu etkinin kırılabilmesi için çocukla izlediği programlar, reklamlar, dinlediği haberler hakkında konuşulmalıdır. Zihinsel, ahlaki, sosyal tutarsızlıklar eleştirel bir gözle okunmalıdır.

Eleştirel bakış açısını kazandırabilmek için aile bu konuda rol-model olmalıdır.